Borsada temel analizde kullanılan en temel kavramlardan biri PDD/DD oranıdır. Yatırımcılar bu oran ile hisse senetlerinin fiyatının ucuz ya da pahalı olduğu konusunda bir fikir edinebilir. Tek başına yeterli bir veri olmasa da, temel analizde en çok kullanılan kavramlardan biri olan PD/DD nedir? Kaç olmalıdır? PD/DD oranı nasıl yorumlanır? İşte cevaplar…
PD/DD nedir?
Bir şirketin borsada işlem gören hissesinin güncel fiyatıyla hesaplanan piyasa değerinin, şirketin öz kaynaklarına oranıyla hesaplanan bir değerleme oranıdır. Şirketlere ait tüm duran ve dönen varlıklarının toplamından tüm kısa ve uzun vadeli borçları çıkarıldığında şirketin öz kaynakları bulunur. Her bilanço döneminde şirketin temel durumuna göre öz kaynak değeri değişir.
PD/DD oranı nasıl hesaplanır?
Piyasa değeri/defter değeri(PD/DD) oranının hesaplanma metodu aşağıdaki örnekle gösterilmiştir.
Son işlem gören fiyatı 62,45 TL olan Aselsan(ASELS) hissesinde son durumda piyasa değeri, 142.386.000.000 TL( Yüz kırk iki milyar üç yüz seksen altı milyon ) değerindedir. (Şirket ve Hisse fiyatı örnek olarak verilmiştir.)
Piyasa değeri hesaplama metodunu anlatan yazımıza göz atın:
Pd/DD hesaplama
Aselsan hissesinin yukarıdaki resimde gösterilen özkaynak( özsermaye) değeri 30.853.848.000 TL (Otuz milyar sekiz yüz elli üç milyon sekiz yüz kırk sekiz bin) değerindedir. PD/DD oranı ;
PD/DD= Piyasa değeri/özkaynak formülüyle
142.386.000.000/30.853.848.000 oranıyla PD/DD değeri 4,61 bulunmaktadır. Yukarıdaki tabloda PD/DD oranı 4,61 olarak da gösterilmiştir.
Pd/DD oranı Nasıl yorumlanır
PD/DD oranı 1 olan şirketlerde piyasa değeri ile şirket öz kaynaklarının değeri eşittir. İlerleyen bilanço dönemlerinde zarar etmesi beklenen hisselerde bu oran 1 altında görülebilmektedir. İlerleyen dönemlerde yüksek karlılık beklenen şirketlerde bu oranın 1 üzerinde olması normal görüldüğü gibi çok daha yüksek oranlar da görülebilir. Böyle durumlarda şirketlerin açıklayacağı kâr miktarı önem kazanmaktadır.
Pd/dd yüksek olması
Bir şirketin bilanço döneminde açıkladığı kâr miktarının, özvarlıklarına(öz kaynak) oranına öz varlık kârlılığı denilmektedir. Düşük öz varlık karlılığına sahip ancak yüksek PD/DD oranı olan hisseler pahalı, yüksek öz varlık karlılığı ve düşük PD/DD oranına sahip şirketler ucuz kabul edilir. Açıklanacak olan kâr, şirket öz kaynaklarına oranla çok yüksek miktarda olursa PD/DD oranının o anki değerinin yüksek olması, şirketin pahalı olduğunu göstermez. PD/DD oranının yüksek olması durumunda şirketin açıklayacağı kâr eğer düşük bekleniliyorsa şirketin pahalı fiyattan işlem gördüğü düşünülebilir.
Pd/dd kaç olmalı?
PD/DD oranının şirketler arasında karşılaştırma yapmak için kullanılması halinde, aynı sektör içerisinde bulunan şirketler arasında karşılaştırma yapılması gerekmektedir. Bunun nedeni aynı sektörde faaliyet gösteren şirketlerin bilanço yapılarının benzer olması ve kârlılığa etki eden faktörlerin birbirinden çok farklı olmasıdır. Farklı sektörlerde bulunan hisselerin temel çarpanlarını birbiriyle karşılaştırmak doğru değildir.
Bazı şirketler bilanço dönemlerinde sürekli zarar açıklamaktadır. Devamlı zarar açıklayan şirketlerin öz sermayeleri her bilanço dönemi azalmaktadır. Şirketlerin açıkladığı zararlar, öz sermayeyi eksiye kadar düşürdüğünde PD/DD oranı hesaplanırken payda bölümünde bulunan öz sermaye eksi olacağı için PD/DD oranı negatif değerde olabilir.
