Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin temel analizinde ve finansal tablolarının incelenmesinde karşımıza çıkan konulardan biri özsermaye ve özsermaye kârlılığı (ROE) konusudur. Peki öz sermaye nedir? Özsermaye karlılığı nedir? Öz sermaye kârlılığı kaç olmalı? Bu yazımızda bu ve benzeri soruları cevaplayacağız…
Öz sermaye nedir?
Şirketlerin en önemli bilanço kalemlerinden birisi olan öz sermaye aynı zamanda öz varlık veya öz kaynak olarak da nitelendirilir. Öz sermaye, bir şirketin tüm aktif toplam varlıklarından tüm kısa ve uzun vadeli toplam borcunun çıkarılmasıyla elde edilir. Şirketlerin hiç borcunun olmadığı ve kredi almadığı durumlarda öz sermaye toplam varlıklara eşit hale gelir.
Öz sermaye kârlılığı formülü
Formül olarak özsermaye ;
(Duran Varlıklar+Dönen Varlıklar)-(Kısa vadeli Borçlar+Uzun Vadeli Borçlar) şeklinde tanımlanabilir.
Öz sermaye kârlılığı (ROE) nedir?
Öz sermaye kârlılığı temel olarak bir şirketin en temel finansal rasyolarından birisidir. Şirketlerin yönetim performansının en önemli göstergesidir. Yüksek öz sermaye kârlılığı (ROE) işletme kaynaklarının iyi kullanıldığını gösterir. Sürekli yükselen bir ROE değeri, şirketin her geçen dönemde daha az öz sermaye ile daha çok kâr üretebildiğini gösterir.
Özsermaye kârlılığı nasıl yorumlanır?
ROE verisine göre şirketleri karşılaştırma yaparken, aynı sektördeki şirketleri karşılaştırmak gerekmektedir. Farklı sektörlerdeki şirketlerin öz sermayeleri arasında büyük farklar oluşabilmektedir. Aynı sektörlerdeki şirketlerin öz sermayeleri arasında büyük farklar bulunması halinde ise ROE üzerinden karşılaştırma yapmak uygun olmayabilir.
Öz sermaye kârlılığı kaç olmalı? ROE oranı kaç olmalı?
Cari yıl kapandığında öz sermaye kârlılığı o yıl içinde %50 olan şirketin, kendi sektöründeki şirketlerin ortalama öz sermaye karlılığı %40 ise şirketin çok başarılı yönetildiği düşünülmektedir. Aynı zamanda ülkede açıklanan enflasyon ile öz sermaye kârlılığı da karşılaştırılabilmektedir. Enflasyon oranına göre öz sermaye kârlılığı daha yüksek olan şirketler aynı şekilde çok başarılı yönetildiği düşünülmektedir.
Öz sermaye kârlılığı yüksek şirketler 2023
Burada öz sermaye kârlılığı açısından şirketleri incelerken öz sermaye kârlılığına etki eden unsurları incelemek gerekmektedir. Örneğin bir şirketin öz sermaye kârlılığı yüksek ise bunun esas faaliyet kârlılığı ile yükselmesi çok daha iyi yönetildiği anlamı taşımaktadır. Bazı durumlarda şirketler bünyesindeki duran varlıkların değerlemesi ile belirli dönemlerde öz sermaye kârlılığını artırabilirler. Esas faaliyet ile kârlılık artımı yatırımcılar tarafından daha çok tercih edilen bir durumdur.
Yatırımcılar, yukarıda anlatılan yöntem ve formüller ile finansal tabloları inceleyerek 2023 finansallarına göre öz sermaye kârlılığı en yüksek şirketleri bulabilirler.
