Fiyat/kazanç oranı nasıl hesaplanır?
Fiyat/kazanç oranı(FK) bir şirketin son 4 çeyrekte elde ettiği kâr miktarına göre fiyat ölçümünde kullanılan bir değerleme oranıdır. Şirketin piyasa değerinin, son dört çeyrekte edilen toplam dönem kârına bölünmesiyle hesaplanır.
Sermaye = Şirketin toplam lot sayısı
Piyasa değeri= Sermaye x hisse fiyatı
FK= Piyasa değeri/ son 4 çeyrek kâr toplamı
Şirket kârları nasıl tahmin edilir?
Bir şirketin gelecekte olması gereken fiyatı tahmin edebilmek için öncelikle dönem sonunda ne kadar kâr edeceğini tahmin etmek gerekir. Bunun için bazı metodlar bulunmaktadır.
Birincisi, aracı kurumlar şirketler hakkında dönem sonlarında beklediği kâr rakamlarından bir istatistik yapılarak yapılan bir hesaplama metodudur. Örneğin X şirketinin dönem sonunda Y aracı kurum tarafından hazırlanan raporda 1 milyar TL , Z aracı kurumu tarafından hazırlanan raporda 1,2 milyar TL, A kurumu tarafından hazırlanan raporda 1,1 milyar TL kâr beklentisi olduğunu düşünelim. Ortalama beklenti olan 1,1 milyar TL alınarak hesaplama yapılabilir.
İkincisi, şirketin geçmiş dönem ettiği kârları inceledikten sonra şirketin her bilanço dönemi sonrası yayınladığı faaliyet raporları okunarak gelecek dönem kâr beklentisi tahmin edilebilir.
FK istatistiği
Şirketin geçmiş dönemde hangi FK seviyeleri arasında dalgalandığı grafikte bakılmalı ve şirket hangi dönemde nasıl FK’ya sahip olduğuna dair bir istatistik oluşturulmalıdır. Hisse performansının veya kârlılığının düşük olduğu dönemler, iyi olduğu dönemler ve FK’nın geçmiş dönem ortalamaları baz alınarak gelecek dönem kâr beklentisi tarihinde muhtemel olması gereken FK belirlenmelidir.
Şirketin olması gereken değerini hesaplama
Şirketin olması gereken değerini hesaplarken yukarıda anlatılan dönem sonu kâr beklentisi ve olması gereken tahmini FK oranı kullanılır.
FK= Piyasa değeri/ son 4 çeyrek kâr toplamı formülünden yola çıkarak şirketin dönem sonu tahmin edilen piyasa değeri bulunur.
Piyasa değeri= Sermaye x hisse fiyatı formülünden yola çıkarak bulunan tahmini piyasa değeriyle de hissenin hedef fiyatı tahmin edilmiş olur.
Önemli notlar
- Şirketlerin olması gereken değerini hesaplanırken istikrarlı kârlılığa sahip olan şirketlerde daha sağlıklı sonuçlar elde edilir.
- Bir dönem kâr diğer dönem zarar eden istikrarsız şirketlerde hesaplama zor olacaktır.
- Şirketlerin elde ettiği kârın önemli kısmının esas faaliyet kârı olması daha sağlıklı sonuç bulunmasına fayda sağlar.
- Varlıkların özkaynak yöntemiyle değerlendirilmesiyle geçici yüksek kâr açıklayan şirketlerde bu hesaplama yöntemi sağlıklı sonuç vermeyebilir.
- Net dönem kârı incelenirken geçmiş dönem kârlılıkları da incelenerek dönemsel veya geçici kâr açıklayan şirketlerde hesaplama yaparken de dikkat edilmesi gerekir.
